Sakis Tolis (Rotting Christ - Vocals, Guitars): ''Αιρετικός είναι κάποιος που πιο πολύ με τις πράξεις του αντισταθμίζει την σύγχρονη κοινωνία.''

Στα πλαίσια της πολυαναμενόμενης επικείμενης συναυλίας των Rotting Christ στο Piraeus 117 Academy, το Σάββατο 25/01/20, το Metal Asylum μίλησε με τον Sakis Tolis (Vocals, Guitars) για το top "The Heretics" (2019), τους ιστορικούς και σύγχρονους αιρετικούς, αλλά και τη διδασκαλία φιλολογικών μαθημάτων μέσα από τη μουσική τους. Non serviam.

Καλησπέρα Sakis, είναι μεγάλη μου τιμή μου που μιλάμε.
Πάνε αρκετοί μήνες από την κυκλοφορία του top "The Heretics" (2019). Μέχρι τώρα, ποιο είναι το γενικότερο feedback που έχετε λάβει γι'αυτό από fans και τον τύπο;

Καλησπέρα Θοδωρή, η τιμή είναι δική μου.
Νιώθουμε ότι είναι ίσως από τα πιο θετικά feedbacks που έχουμε λάβει ποτέ σαν μπάντα. Πάντα είμαστε επιφυλακτικοί με την κάθε κυκλοφορία- όπως και κάθε καλλιτέχνης-, αλλά βλέπουμε, μετά από περίπου 8 μήνες κυκλοφορίας του, ένα πολύ πιο θετικό feedback από ό,τι περιμέναμε, οπότε συνεχίζουμε.

Στο Full-length υπάρχουν αποφθέγματα των Fyodor Dostoevsky, Friedrich Nietzsche, John Muir, John Milton, Thomas Paine, William Shakespeare, Nikos Kazantzakis, Voltaire, το "The Raven" βασίζεται στο γνωστό ποίημα του Edgar Allan Poe... Είναι το "The Heretics" (2019) υπό μία έννοια ένας φόρος τιμής σε όλες αυτές τις αιρετικές προσωπικότητες της ιστορίας; Με τι κριτήριο τους επέλεξες;

Αυτό ακριβώς. Ο αιρετικός δεν είναι κάποιος που έχει κάνει κάποιον ανάποδο σταυρό ή λέει κάτι κακό ή είναι ενάντια σε κάτι, αλλά είναι και αυτοί που με τα λόγια τους έχουν αλλάξει τον κόσμο, είναι και αυτοί που είχαν κατηγορηθεί από το σύστημα τότε- μην κοιτάς που το βλέπουμε τώρα, 200-300 χρόνια μετά. Αιρετικοί είναι και οι άνθρωποι που με τις πράξεις τους πιο πολύ, εκτός από τα λόγια τους, κατάφεραν και άλλαξαν λίγο τον κόσμο, άλλαξαν τον πνευματικό κυρίως κόσμο, την ελευθερία του ανθρώπου. Πάνω σε αυτό βασίστηκαν οι Rotting Christ, διότι και εμείς οι ίδιοι αυτόν τον δρόμο έχουμε διαλέξει, καθώς και πολλοί άνθρωποι. Πιστεύω το Metal έχει κάτι το αιρετικό μέσα του. Νομίζω ότι το concept βασίστηκε πάνω σε αυτό, δηλαδή ότι μπορούμε με τα λόγια και τις πράξεις μας να βάλουμε ένα λιθαράκι σε αυτή την κοινωνία, όσο μπορούμε βέβαια σαν Metal μπάντα.

Στην σύγχρονη εποχή, αλήθεια, τι είναι αυτό που καθιστά κάποιον αιρετικό;

Hm, δύσκολο να το πω. Αιρετικός είναι κάποιος που πιο πολύ με τις πράξεις του αντισταθμίζει την σύγχρονη κοινωνία. Πάει κόντρα αλλά όχι για να πάει απλά κόντρα, γιατί είναι πάρα πολύ εύκολο να πεις κάτι παιδαριώδες, κάτι απλό, κάτι εύκολο, π.χ. για την εκκλησία. Είναι κάτι που πρέπει να το κάνεις με πράξεις. Σε αυτό, μερίδιο ευθύνης φέρει και ο τύπος και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που δεν θα ασχοληθούν με κάποιον που είναι καλός και που κάνει απλά τη δουλειά του, αλλά με κάποιον που πουλάει, παίρνει πολλά likes ή πολλά views κλπ. Αιρετικός είναι αυτός που με τις πράξεις του και μόνο μπορεί να αλλάξει 2-3  πράγματα. Σιωπηλά και ταπεινά. 

Και προφανώς αυτός πρέπει να είναι απόλυτα συνειδητοποιημένος, όχι απλά να δημιουργεί αντίδραση για την αντίδραση.

Ε, καλά, σίγουρα, αν και όλοι έχουμε περάσει από αυτό το στάδιο. Και εγώ το έχω περάσει. Όταν είσαι 14, 15, 16 χρονών, αντιδράς, και καλά κάνεις, αλλά τώρα για να αλλάξουν κάποια πράγματα πρέπει πραγματικά να μπεις μέσα στο σύστημα, να μπεις σαν ιός μέσα, κι αυτό γίνεται μόνο όταν ζεις μέσα στις κοινωνίες. Βέβαια, ζώντας στην Αθήνα δεν μπορείς να είσαι π.χ. τελείως παγανιστής, δεν μπορείς να είσαι ένα με τη φύση, αλλά μπορείς να κάνεις μερικά πραγματάκια να αγαπήσει ο άνθρωπος τη φύση, κάτι που πραγματοποιείται μέσα από τις πράξεις και την αυτοθυσία. 

Γι'άλλη μια φορά, το νέο σας Full-length κυκλοφόρησε από τη high-profile Season of Mist. Συνεργάζεστε μαζί της για πάνω από μια δεκαετία, οπότε φαντάζομαι ότι πρόκειται για μια win-win συνεργασία.

Ναι, έχουμε αποχωρήσει από άλλες Labels πολλές φορές, και από ορισμένες μεγάλες, αλλά τελικά καθίσαμε εδώ. Προτιμάμε να συνεργαζόμαστε με μια Label με την οποία να είμαστε πάνω απ'όλα φίλοι και μετά συνεργάτες, διότι έχουν αλλάξει και οι εποχές. Πιστεύω ότι δεν έχουν τόσο μεγάλη ανάγκη οι μπάντες τις Labels. Μπορείς να έχεις το δικό σου κανάλι, το δικό σου profile για να μεταδώσεις την μουσική σου. Αυτό που στην ουσία κάνει η Label είναι να σου δίνει ένα άτοκο δάνειο για ηχογραφήσεις, το οποίο ουσιαστικά το βγάζει από τις πωλήσεις. Κάνει και άλλα  πράγματα που σου γλιτώνουν χρόνο, όπως το να βγάζει τις φυσικές κόπιες κ.ά.. Καθόμαστε στην Season of Mist, την αγαπάμε, μας αγαπάει και συνεχίζουμε. 

Είσαι ένα ανήσυχο πνεύμα- η στιχουργική σας προσέγγιση είναι ιδιαίτερα πνευματική, μεταξύ άλλων. Από πού αντλείς έμπνευση κάθε φορά;

Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν χρειάζεται να είμαι τόσο ανήσυχος, haha (σ.σ.: Εμένα μου λες...)! Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, έτσι είμαι. Μεγαλώνοντας λες "δεν πρέπει κάποια στιγμή να απολαύσεις κάποια πράγματα πιο απλά, πιο υποταγμένα, να γίνεις μέρος του συστήματος, να μην έχεις ανησυχίες- να περάσεις καλά δηλαδή;". Το πάλεψα, δυστυχώς δεν το κατάφερα, οπότε έχω μέσα μου συνέχεια μια πηγή ανησυχίας, με διευκολύνει να δημιουργώ, αλλά, από την άλλη, σου δημιουργεί και εφιάλτες, γιατί, εκεί που είσαι ήρεμος, ξαφνικά ξυπνάς το βράδυ και ψάχνεις να βρεις τι σου φταίει, τι έχεις μέσα σου να βγάλεις (σ.σ.: That makes two of us). Η έμπνευσή μου έρχεται κυρίως από την κοινωνία. Είμαι πολύ παρατηρητικός άνθρωπος, οπουδήποτε ταξιδεύω, οπουδήποτε βρίσκομαι, και εδώ σπίτι μου ακόμα, παρατηρώ, ανησυχώ και όλα αυτά μαζεύονται και δημιουργούν ένα κομμάτι.

Στο επίκεντρο της νοοτροπίας σου, πάντως, βλέπω πως βρίσκεται η αντίσταση απέναντι στο εκάστοτε status quo, ουσιαστική και συνειδητοποιημένη, βασισμένη στην υπεράσπιση αξιών και ιδανικών. Φυσικά, κάτι τέτοιο έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Μιλώντας για αρχαιότητα, θέλω να μοιραστώ μια προσωπική μου ιστορία μαζί σου- να στη θυμίσω, μάλλον, αφού το είχαμε συζητήσει και τότε. Όπως γνωρίζεις, είμαι φιλόλογος. Πέρυσι, στα πλαίσια της φοίτησής μου στο Master του Φ.Π.Ψ., έκανα την διδακτική μου άσκηση και δίδαξα, μεταξύ άλλων, "Αρχαία Ελληνική Γλώσσα" σε Β' Λυκείου, συγκεκριμένα "Αντιγόνη", την αρχαία τραγωδία του Σοφοκλή. Δεδομένης της επαναστατικής φύσης του έργου, σκέφτηκα να το παραλληλίσω με το "Βάκχαι", την αντίστοιχα αντιστασιακή αρχαία τραγωδία του Ευριπίδη. Η μόνη διαφορά ήταν πως, αντί για κείμενο, χρησιμοποιήσαμε το "Ἐλθὲ κύριε". Δεν μπορώ να περιγράψω το πόσο έντονη και μοναδική υπήρξε αυτή η εμπειρία τόσο για μένα, όσο και για τα παιδιά.

Ναι, το θυμάμαι που το συζητούσαμε. Με τιμά ιδιαίτερα όταν βλέπω ότι οι στίχοι- όχι φυσικά οι δικοί μου στην προκειμένη περίπτωση-, οι επιρροές μου, ακουμπάνε και τα νέα παιδιά. Δηλαδή το συγκεκριμένο παράδειγμα για μένα είναι μεγάλη επιτυχία, πιο πολύ ικανοποίηση θα έλεγα, διότι δείχνει ότι υπάρχει στον κόσμο και σκεπτόμενη νέα γενιά. Τολμώ να πω ότι έχω ανησυχήσει τα τελευταία χρόνια με αυτά που βλέπω γύρω μου, με την μουσική παιδεία, το τι σπρώχνει ο τύπος, τι καλλιτέχνες είναι γνωστοί από όλα τα είδη της μουσικής... Πραγματικά με τρομάζει, αλλά τέτοιες κραυγές νέων ανθρώπων ή δημιουργίες με κάνουν και χαίρομαι πάλι. Υπάρχει ελπίδα, απλώς κρύβεται. Υπάρχουν σκυλιά που γαβγίζουν και ακούγονται, αλλά υπάρχουν και άνθρωποι που σιωπηλά δημιουργούν και ευελπιστώ αυτό να γίνει πλειοψηφία, και όχι να συνεχιστεί αυτό που βλέπουμε στην εποχή μας, ειδικά τα τελευταία 3-4 χρόνια.

Επιστρέφοντας στο νέο σας Full-length, μιας και αυτό κυκλοφόρησε μόλις φέτος, φαντάζομαι πως στα μελλοντικά σας σχέδια περιλαμβάνεται εκτενές touring, προκειμένου να το προωθήσετε εκτενέστερα.

Πάρα πολύ. Έχουμε πραγματοποιήσει ήδη 100 shows αυτήν την χρονιά και έχουμε ακόμα 50. Πρόκειται για την περιοδεία που ξεκινάμε την επόμενη εβδομάδα και θα συμπεριλάβει όλες τις πόλεις της Ευρώπης και όχι μόνο. 51 shows σε 53 μέρες νομίζω είναι. Είναι η τακτική που έχουμε σαν μπάντα, είναι η τρέλα που έχουμε. Ταξιδεύουμε- εγώ προσωπικά τουλάχιστον 30 χρόνια. Τολμώ να πω ότι μερικές φορές κουράζομαι, αλλά λέω ότι μέσα σε ένα πεδίο μάχης δεν πρέπει να υποχωρήσεις, πρέπει να συνεχίσεις να είσαι αυτός που είσαι παρά τις δυσκολίες και μέσα από εκεί να περάσεις το μήνυμά σου, όσο μπορείς τουλάχιστον και όσο στο επιτρέπει η υγεία σου, οπότε συνεχίζουμε.

Θα παρακολουθήσουμε live τους Rotting Christ στο Piraeus 117 Academy, το Σάββατο 25/01/20. Τι να περιμένουμε από την πολυαναμενόμενη αυτήν συναυλία;

Όπως πάντα, το 100% της μπάντας πάνω στην σκηνή, τη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας. Είναι πρώτη φορά που περνάει το λεωφορείο της Ευρωπαϊκής περιοδείας από την Αθήνα και μετά φεύγουμε πάλι προς βόρεια Ευρώπη. Αποτελεί μια πρωτόγνωρη εμπειρία για εμάς- θα περάσει το λεωφορείο της περιοδείας από Γερμανία, μετά Ελλάδα. Νομίζω ότι όποιος έρθει δεν θα το μετανιώσει. 

Το να είναι κανείς true to his own spirit, το να πράττει κατά τον δαίμονα εαυτού, αποτελεί μεγάλη αρετή. Φυσικά, όμως, καλείται να πληρώσει και το τίμημα μιας τέτοιας στάσης ζωής, ένα τίμημα που μπορεί να τον οδηγήσει από την αντιμετώπιση μικρών, καθημερινών προβλημάτων μέχρι και στην ίδια την αυτοκαταστροφή του. Και οι δυο μας, όμως, ξέρουμε ότι αξίζει.

Αξίζει, εγώ το λέω πολλά χρόνια ότι αξίζει, γιατί νιώθεις ότι κάνεις κάτι σε αυτήν την ζωή. Αυτή η ζωή είναι απλά ένα μικρό διάστημα μέσα στον χρόνο, οπότε οφείλουμε να αφήσουμε κάτι, το στίγμα μας. Με μια αυτοθυσία, σίγουρα, αλλά υπάρχει η υστεροφημία που δίνω μεγάλη βάση. Αυτό ακούγεται ματαιόδοξο, αλλά όλοι κάπου πρέπει να πιστεύουμε και για μένα η υστεροφημία είναι κάτι πολύ σημαντικό. Το να είσαι ο εαυτός σου μέχρι το τέλος της ζωής σου είναι ένα παράδειγμα ή ένα δώρο για τους επόμενους, μια προσφορά θα έλεγα. Όσο μεγαλώνεις, θες να νιώθεις ότι δίνεις στους επόμενους, γιατί υπάρχει κάποιο τέλος. Μεταξύ του να ζούμε για το παρόν μόνο και του να ζούμε και για τους επόμενους στους οποίους θα προσφέρουμε κάτι- καθώς έρχονται πραγματικά δύσκολοι καιροί-, διαλέγω την δεύτερη κατηγορία και συνεχίζω. 

Sakis, σε ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σου. Ανυπομονώ να σας δω live και να παρευρεθώ στη μυσταγωγία σας. Non serviam!


Non serviam, πάντα και μέχρι τέλους.
Ειδικά τα νέα παιδιά να είστε στην πρώτη γραμμή, να είστε ο εαυτός σας και όλοι μαζί ελάτε να φωνάξουμε "non serviam!", το Σάββατο 25/01/20.

Genre:
Melodic Black Metal

Main:
Thy Mighty Contract (1993)
Non Serviam (1994)
Triarchy of the Lost Lovers (1996)
A Dead Poem (1997)
Sleep of the Angels (1999)
Khronos (2000)
Genesis (2002)
Sanctus Diavolos (2004)
Theogonia (2007)
Aealo (2010)
Κατά τον δαίμονα εαυτού (2013)
Rituals (2016)
The Heretics (2019)

Current lineup:
Themis Tolis (Drums)
Sakis Tolis (Vocals, Guitars)